Ateroskleroz (Damar Sertliği) Nedir?
Ateroskleroz, atardamarlar içinde kolesterol birikmesi ve inflamasyon (yangı) nedeniyle damarların daralması ve sertleşmesi ile oluşan bir hastalıktır. Halk arasında damar kireçlenmesi olarak da bilinen bu hastalık, organların (kalp, beyin, böbrek gibi) kan akışını bozarak ciddi sorunlara ve kalıcı hasarlara neden olabilir. Ateroskleroz yavaş ilerler ve uzun süre belirti vermeyebilir. Bazen de Endotel denilen damar içini kaplayan zarın yırtılması ve kan pıhtısının bu çatlakta birikmesi ile ani gelişen kalp krizi oluşabilir.
Neden Oluşur? Risk Faktörleri Nelerdir?
• Koroner arter hastalığına yatkınlık (Genetik faktörler)
• İleri yaş
• Erkek cinsiyet
• Sigara ve alkol kullanımı
• Hiperlipidemi (Yüksek kolestrol)
• Hipertansiyon (Yüksek kan basıncı)
• Diyabet (Şeker hastalığı)
• Obezite (Şişmanlık)
• Hareketsiz yaşam şekli
• Sağlıklısız Beslenmek
Belirtileri Nelerdir?
Kalbin iş yükünün arttığı (yürüme, stres, yemek) durumlarda ortaya çıkan göğüs, kol ve mide bölgesindeki yanma, baskı, basınç hissi şeklindeki ağrılar kalp damar hastalığının belirtisi olabilir. Konuşma bozukluğu, tek taraflı kol ve bacakta güçsüzlük, denge bozukluğu belirtileri beyne giden damarlarda hastalık belirtisi olabilir.
Damar Sertliğinden Korunma Yolları Nelerdir?
• Sigara içmeyin ve dumanına maruz kalmayın: Sigara ateroskleroz için en büyük risk faktörlerinden biridir. Sigarayı bırakmak için ülkemizde hizmet veren sigara bırakma polikliniklerinden destek alabilirsiniz.
• İdeal kilonuzu koruyun: Olması gereken vücut kitle indeksi (VKİ) 18.5 ile 24.9 arasındadır. Fazla kilo ateroskleroz (damar sertliği) için yüksek risk oluşturur. İdeal kilonuza ulaşmak için bir diyetisyenden yardım alabilirsiniz.
• Sağlıklı beslenin: Omega-3, doymamış yağ asidi ve lifli gıdalar içeren kalp dostu yiyecekler ile beslenin. Doymuş yağ asitleri yerine zeytinyağı tercih edin. Trans yağlardan uzak durun.
• Kan basıncınızı ve kolesterol seviyenizi kontrol altında tutun.
• Stresi mümkün olduğu kadar azaltın, kontrol altına almaya çalışın.
Anjiyografi sonrası damardaki lezyonun yeri, yoğunluğu ve sağlık durumunuza göre tedavi seçenekleri doktor tarafından değerlendirilir. Tedavi sürecine hastayla beraber karar verilir.
Tedavi Yöntemleri
- İlaç Tedavisi: İleri boyutta olmayan durumlarda ilaç tedavisine başvurulur / az riskli durumlarda ilaç tedavisine başvurulur.
- Balon: Açık kalp ameliyatı riski fazlaysa kasık veya kol damarlarından girilerek kalpteki tıkalı damarlar açılır.
- Stent Tedavisi:
- Bypass (Açık Kalp Ameliyatı): Diğer tedaviler mümkün olmadığında açık kalp ameliyatı gerçekleştirilir.
Risk grubunda olduğunuzu düşünüyorsanız doktorunuzla görüşün ve rutin tetkiklerinizi yaptırın.