Panik Atak
Panik atak, birkaç dakikadan bir saate kadar süren, ani başlayan yoğun bir korku nöbetidir. Göğüs ağrısı, nefes darlığı, mide bulantısı, baş dönmesi, göğüs ağrısı ve kıyametin beklediği duygusu gibi birçok zihinsel ve fiziksel belirtisi vardır. Bu belirtiler, kalp sorunları gibi tıbbi sorunların belirtilerini taklit edebildiği için insanlarda ciddi endişelere neden olabilir.
Panik ataklar yaşamı tehdit etmez, ancak atağı yaşayan kişi ve yakınları için korkutucu olabilir.
Panik atak belirtileri nelerdir?
Panik atak genellikle aniden ve uyarı vermeden başlar. Tipik olarak, şikayetler dakikalar içinde zirveye ulaşır ve hafifledikten sonra kendinizi yorgun ve bitkin hissedebilirsiniz. Panik ataklar, bazı kişilerin tıbbi yardım almasına neden olan göğüs ağrısına ve nefes alma sorunlarına neden olabilir.
Panik atak belirtileri
• Göğüs ağrısı
• Titreme veya ısı hissi
• Hızlı atan, çırpınan veya çarpan kalp
• Ölme korkusu
• Kontrolü kaybetme veya "delirme" korkusu
• Baş dönmesi, dengesizlik, sersemlik veya baygınlık hissi
• Boğulma hissi
• Mide bulantısı veya karın ağrısı
• Uyuşma veya karıncalanma
• Nefes darlığı veya boğulma
• Terleme
• Titreme
Panik atak belirtileri, bazı diğer psikiyatrik durumlara da benzeyebilir
• Agorafobi - iki veya daha fazla yer veya durumdan belirgin korku veya kaçınma
• Kafein veya nikotin bağımlılığı - her iki maddenin de yüksek dozları artan kaygıya neden olabilir
• Obsesif-kompulsif bozukluk - genellikle derin düşüncelere veya derin düşüncelere dalmaya yol açan saplantılar
• Fobiler - belirli nesnelerden veya durumlardan korkma
• Travma sonrası stres bozukluğu - mevcut bir durumu etkileyen önceki olaylardan kaynaklanan duyguları içerir
• Ayrılma kaygısı bozukluğu - bağlanma figürlerinden ayrılma korkusu
• Sosyal anksiyete bozukluğu - sosyal durumlardan korkma
Panik atak geçirirsem acil servise gitmem gerekir mi?
Çoğu durumda, tek bir panik atak bölümü acil tıbbi bakım gerektirmez. Bununla birlikte, belirtilerinizi sağlık ekibinizle görüşmeniz önemlidir. Kardiyak aritmi, solunum hastalıkları, pulmoner emboli, tiroid bozuklukları, adrenal tümörler veya ilaç yan etkileri gibi semptomlarınıza katkıda bulunabilecek tıbbi rahatsızlıklar için sizi değerlendireceklerdir.
Panik atak ile panik bozukluk arasındaki fark nedir?
Devam eden, beklenmedik panik atakları olan ve başka bir panik atak için endişelenerek zaman harcayan bir kişinin panik bozukluğu olabilir. Panik bozukluğu olan kişiler daha fazla panik atak yaşamaktan korkabilir ve yaşam kalitelerini etkileyen sürekli bir korku hali içinde yaşayabilirler. Genellikle davranışlarını ve alışkanlıklarını o kadar çok değiştirirler ki bu günlük aktiviteleri engeller. Bu, kişinin sosyal etkinlikleri, okulu veya işi kaçırmasına neden olabilir.
Panik bozukluğu olan kişilerde zihinsel ve fiziksel belirtilerle birlikte panik ataklar görülür. Saldırılar uyarı vermeden gerçekleşir ve birkaç dakikadan bir saate kadar sürebilir.
Bu tür kişiler ayrıca:
• Gelecekte panik atak geçirmekten endişe edin.
• Panik atak geçirmelerine neden olabilecek durumlardan kaçının.
• Panik atak geçirirken bir klinikte veya Acil Serviste tıbbi yardım alın.
Panik bozukluğu için bir test var mı?
Hayır. Test yoktur, ancak sağlık ekibiniz belirtilerinize göre panik bozukluğunuz veya başka bir rahatsızlığınız olup olmadığını belirleyebilir. Belirtilerinizi, korkularınızı, stresinizi ve aile geçmişinizi tartışmak için tam bir fizik muayene, kan testi veya psikolojik değerlendirme yaptırabilirsiniz.
Panik ataklar tedavi edilebilir mi?
Evet, tedavi panik atakların ve panik bozukluğunun yoğunluğunu ve sıklığını azaltabilir.
Tedavi şunları içerebilir:
• Bilişsel davranışçı terapi
Genellikle panik ataklar ve panik bozukluğu için sunulan ilk tedavidir. Bilişsel davranışçı terapi sırasında, bir psikolog veya danışmanla deneyimleriniz hakkında konuşur ve durumlara nasıl farklı tepkiler vereceğinizi öğrenirsiniz. Bu size duygularınızla nasıl daha iyi başa çıkacağınızı ve panik ataklar nedeniyle kaçınmış olabileceğiniz durumlarla ilgili korkuların üstesinden nasıl geleceğinizi öğretir. Bazı durumlarda, bir terapistle yüz yüze görüşmek yerine çevrimiçi veya görüntülü görüşme yoluyla görüşmek gibi bilişsel davranışçı terapiye sanal olarak katılmak mümkündür.
• İlaçlar
İlaçlar, panik atak ve depresyonla ilişkili semptomların azaltılmasına yardımcı olabilir. Pek çok seçenek vardır ve bir ilaç sizin için işe yaramazsa, sağlık ekibiniz sizi farklı bir ilaca değiştirebilir. Tüm ilaçların yan etki riski vardır, bu nedenle sağlık ekibinizle durumunuz için en iyi seçim hakkında konuşun.
Panik ataklar nedeniyle tek başınıza acı çekmenize veya hayatın bazı yönlerinden kaçınmanıza gerek yok. Belirtileriniz ve fark yaratabilecek tedavi seçenekleri hakkında sağlık ekibinizle konuşun.
Özel maltepe Ersoy Hastanesi
Dr. Levent Turhan
Psikiyatri uzmanı